Alzheimer hastalığı son dönemlerde oldukça popüler hale geldi ve hastalıkla ilgili araştırmalar da epey arttı. Özellikle de son zamanlarda hastalık üzerinde genetik faktörler inceleme altına alınmaya başlandı. Diğer pek çok rahatsızlıkta gördüğümüz gibi Alzheimer rahatsızlığında da genetik faktörlerin etkisini yok saymak kesinlikle yanlış bir tutum sergilemek olacaktır. Alzheimer hastalığı genetik midir sorusunun yanıtına sadece genetik etkenler etkilidir demek kesinlikle yanlış olur ancak genetik yatkınlık da önemli bir nokta olarak karşımıza çıkmaktadır.
Özellikle de birinci dereceden herhangi bir akrabada Alzheimer hastalığı varsa diğer bireylerin bu hastalığa yakalanma oranı %50 fazla olarak görünüyor. Evet, genetik faktörler çok önemli ancak hastalar üzerinde inceleme yapıldığında ise büyük çoğunluğunda hastanın yakın akrabalarında bu hastalığın görünmediği de gözlemlenmiştir. Yani Alzheimer hastalığının büyük bir kısmı genetik faktörlerden dolayı bu hastalığa yakalanmıyor.
Genetik olarak Alzheimer hastalığı kaç yaşlarında başlar?
Öncelikle Alzheimer hastalığında etkili olan 3 adet genin araştırılması halen sürmektedir. Normalde sağlıklı olan bir birey aynı zamanda yakın akrabalarında da genetik faktörler yoksa 60 yaşından sonra Alzheimer hastalığına yakalanabiliyor ancak genetik yatkınlıkla bu hastalığa yakalanmadaki durum ise biraz farklıdır.
Genetik geçişin etkili olduğu Alzheimer vakalarında genellikle 60’tan daha düşük yaşlarda belirtiler başlar ve daha erken saflarda hastayı rahatsız etmeye başlar.
Yine de şunu söylemek yanlış olmayacaktır. Normal olarak bu hastalığa yakalanan ve yakın akrabalarında bu hastalık bulunmayan bireylerde de mutlaka genlerin yapısında bir yatkınlık söz konusudur. Bu genler kendilerini uzun yıllar boyunca koruyarak hiçbir hastalık belirtisi göstermeyebilir ama daha sonradan bir anda Alzheimer hastalığı ortaya çıkabilir.
Alzheimer hastalığı genetik midir sorusunun cevabını verdiğimize göre şimdi de genetik faktörlerin etkili olduğu Alzheimer vakaları önlenebilir mi veya nasıl beslenerek Alzheimer hastalığına yakalanma riski azaltır gibi soruların cevaplarını vermeye çalışalım.
Genetik faktörlü Alzheimer hastalığının oluşmaması için ne yapmam gerekir?
Özellikle yaşam tarzının ve beslenme şeklinin çok önemli olduğu Alzheimer hastalığını genetik yatkınlık olsa dahi engellemek mümkündür.
Beynin aktif olarak çalışması, düzenli olarak egzersizlerin yapılması ve yenilen yiyeceklerin hafızaya iyi gelmesi sayesinde genetik faktörler elimine edilmiş olur.
- Alzheimer hastalığı riskinin azalması için bireyler, beyin ve hafızayı güçlendiren etkinlikler yapmalılar. Özellikle bulmaca çözmek, sudoku gibi zekâyı çalıştıracak sayısal bulmacalar ile uğraşmak, herhangi bir işle aktif olarak uğraşmak, sürekli olarak yeni bir şeyler öğrenme çabası ve kitap okumak gibi etkinlikler Alzheimer hastalığı riskini önemli ölçüde azaltmaktadır.
- Hantal bir yaşantıdan çıkarak aktif egzersizler yaparak kanın dengeli dağılımını sağlamak hem Alzheimer hem de diğer hastalıkların riskini kesin olarak azaltmaktadır.
- Daha çok hafızayı destekleyici besinler tüketmek de aynı şekilde Alzheimer riskini azaltır. Örneğin haftada bir kez mutlaka balık tüketmek, kuruyemişler ve özellikle ceviz tüketimi Alzheimer riskini azaltır.
