Mutluluk nasıl insanlar için ise mutsuzlukta aynı şekilde insana verilmiş bir yetenek. Dolayısıyla insan mutluluğunu nasıl yönetebiliyorsa mutsuz olduğu dönemleri de yönetebilmeli aksi takdirde bu mutsuzluk olmaktan çıkacağı gibi psikolojik bir takım sorunları da beraberinde getirecektir. Biz de zarif.net ekibi olarak mutsuzluk döneminde yas sürecinin psikolojide 5 evresi hakkında size bilgi verelim istedik.
İnsan yaşamı boyunca olayları kontrol edebilir. Ancak bazı anlar vardır ki burada kontrolümüzü kaybedebilir ve derinden etkilenebiliriz. Örneğin anne ve baba ölümü bunlardan bir tanesidir. İnsan evliliğini, işini, eğitimini kontrol altına alabilir ve buradaki mutsuzluğu aslında bir anlamda kendi elindedir. Lakin kayıplar burada kendi elinde olmayan bir durumdur. Bu nedenle de çaresizlik insanın içerisine düşeceği buhrana sürükleyebilecektir.
ÖLÜM VE AYRILIK
Ölümler bizim kontrol edemediğimiz kayıplardır. Sevdiğiniz birisini kaybetmek dünyanın en büyük acısıdır. Çünkü yoksunluk insanı derinden etkiler. Aslında ayrılık durumunda da insanın içinde bulunduğu durum gerçekleşecektir. Ayrılık sürecindeyken daha sonrasında da onu tekrar göreceğinizi biliyor olsanız da yine aynı duyguları yaşayabilirsiniz. Bir insanın yas tutması ölüm ve ayrılığın sonrasında verdiği doğal bir tepkidir. Bu tepkiye de dışarıdan müdahale edilmemesi önemlidir.
YAS SÜRECİNİN 5 AŞAMASI
- İnkâr
- Kızgınlık/öfke
- Pazarlık
- Depresyon
- Kabullenme
İNKAR: İnkar döneminde insanlar yaşanan olayı yok sayar ve bunun kendi başına geldiğini kabullenmek istemez. Hatta bu işte bir yanlışlık var diye düşünecektir.
ÖFKE/KIZGINLIK: Bu dönemde artık sorgulamalar başlayacak ve neden hep bana şeklinde tepkiler ortaya çıkacak. Öfke beraberinde vücudu da kontrolü altına alacağından dolayı kişi bu dönem içinde çok zorluk çekecektir.
PAZARLIK: Bu safhada insan durumu kabullenmek için bir yol bulmaya çalışır. Şu şekilde düşünebiliriz. Bu durum mademki bizim başımıza gelmiş ol zaman ben şu şekilde yapmalıyım ki durumlar birazda olsa iyiye doğru gitsin. Belki de bundan bir çıkış yolu vardır.
DEPRESYON: Artık acınızı yaşadınız ve kızgınlığınız geçti ve pazarlık döneminin de sonuna geldiniz. İçinde bulunduğunuz durum sizi çıkmaza sokar. Çünkü zaman geçmiş olsa da acı hiç dinmiyor. Kabullenmek istiyorsunuz ama bir şeyler yolunda gitmiyor. Kendinizi hayattan soyutlamaya başlıyorsunuz ve artık hayata dair hiçbir şey yapasınız da gelmiyor. Bir kayıtsızlık hali içerisine girmiş bulunuyorsunuz.
KABULLENME: Depresyonla başarılı bir şekilde mücadele içerisine girdiniz ve artık ölümün yalnız sizin başınıza gelmiyor olduğunun da kanaatine vardınız. Üstelik inancınız sizi daha güçlü bir hale dönüştürdü.
1 YILDAN SONRA
İnsanlar yaşadığı ölüm ve ayrılık sonrasında tekrar gündelik yaşamlarına dönmeleri gerekiyor. bu birkaç ay sürebilir eğer ki 6 aydan 1 yıla kadar bu süre devam ediyorsa normal ancak 1 yıldan fazla sürüyorsa psikolojik sorunlar ortaya çıkacaktır.
