Metastaz, kanser hücrelerinin, birincil konumlarından (kanserin başladığı organ) vücudun başka bir bölgesine yayılmasını ifade eder. Kanser hücreleri kan dolaşımına, lenf damarlarına ya da lokal olarak yayılabilir ve bunu yapabilirler, çünkü normalde vücutlarına ait oldukları hücrelere ait olan kimyasallar bulunmaz. Kanserler vücudun hemen hemen tüm bölgelerine metastaz yapabilirler, ancak daha yaygın olan yerlerin bazıları kemikler, akciğerler, karaciğer ve beyindir. Semptomlar genellikle yayıldıkları organdaki kanser hücrelerinin varlığıyla ilişkilidir. Metastazların tedavisi orijinal kansere ve yaydığı bölgeye göre değişebilir. Metastaz hastalığı, kanser ölümlerinin yaklaşık yüzde 90’ından sorumlu olduğundan, metastazları anlamak kritik bir kanser araştırma alanıdır.
Metastaz Tanımı
Belirtildiği gibi, “metastaz”, vücudun başka bir bölgesindeki bir kanserden ortaya çıkan bir alandaki bir kanser hücresi kümesini tanımlamak için kullanılan sözcüktür. Bu şekilde yayılan kansere metastatik kanser denir. Metastatik kanser, kanserin başladığı yere göre adlandırılır. Örneğin, akciğer kanseri kemiklere yayılırsa, “kemik kanseri” olarak adlandırılamaz, daha çok “kemik kanseri metastatiktir.” Bu durumda, metastatik hücreler mikroskop altında bakıldığında kanserli akciğer hücreleri olur. Hücreler, kemik hücreleri değil.
Önemi
Metastaz yeteneği, malign (kanserli) tümörleri iyi huylu (kanserli olmayan) tümörlerden ayıran önemli bir özelliktir. Bazı iyi huylu tümörler oldukça büyüyebilir ve özellikle beyin gibi kapalı bir alanda bulunuyorlarsa önemli sorunlara neden olabilirler. Ancak bu tümörler vücudun diğer bölgelerine yayılmamaktadır.
Belirtileri
Akciğer metastazları kalıcı öksürüğe, nefes darlığına veya göğüs ağrısına neden olabilir. Beyin metastazları baş ağrılarına, görme kaybına, nöbetlere, kol veya bacaklarda uyuşma veya zayıflığa ve denge kaybına neden olabilir. Kemik metastazları, etkilenen kemiğin bulunduğu bölgede ağrıya ve ayrıca kandaki yüksek kalsiyum seviyesine (malignitenin hiperkalsemisi) neden olabilir. Karaciğer metastazları sarılık (deride sarı renk değişikliği), şişkinlik, karın ağrısı ve kilo kaybına neden olabilir.
