Merkez Bankası oldukça sık olarak hepimizin finansla alakalı hemen hemen her yerde duyduğumuz bir terimdir. Tanım olarak belirtecek olursak; Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, kısa adıyla TCMB, Türkiye’nin tüm para ve kur politikalarını düzenleyen ve Türkiye’nin kâğıt para dolaşımından sorumlu bağımsız bir finans kuruluşudur. Merkez Bankası diğer bankaların sahip olmadığı sorumluluklara ve yetkilere sahiptir. Herhangi bir kredi ihtiyaçlarında Merkez Bankası’na başvuru yaparlar. Merkez Bankası kuruluşundan itibaren üzerinde bulunan sorumlulukları yerine getirmeye çalışmaktadır. Diğer bankaların kontrolünü sağlamak ve ekonominin gelişmesine katkı sağlamak da hedeflerinin arasındadır. Yazımızın devamında Merkez Bankası’nın görevleri hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
Merkez Bankası nedir?
Yukarıda da tanımını yaptığımız bağımsız finans kuruluşu 11 Haziran 1930 yılında kurulmuştur. Kuruluşundan itibaren amaçları ve hedefleri doğrultusunda çalışmalarını sürdürmektedir. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası devletten bağımsız olarak yasalarla çalışan bir yapıdır. Kısacası, ülkenin finansal olarak tüm görevlerini üslenmektedir.
Merkez Bankası görevleri nelerdir?
Merkez Bankası’nın birçok görevi bulunmaktadır. Bunların en başında gelen fiyat istikrarını sağlamak ve sürdürmektir. En önemli bir diğer görevi ise para basmaktır. İhtiyaç olması durumunda para basılıp basılmayacağına karar vererek bu yönde bir çalışma sürdürmektedir. Ayrıca devlet adına ödeme ve tahsil etme işlerini yaparak bir nevi veznedarlık görevi üstlenmektedir.
Tüm bunların yanında para politikalarını da uygulamaktadır. Para arzının kontrolünü sağlayarak faiz oranlarını belirlemektedir. Bu sayede ekonomiyi düzenlemeye çalışmış olmaktadır. Faiz oranlarının belirlenmesi, herhangi bir ekonomik krizde yani enflasyon, deflasyon gibi durumlarda kontrolün sağlanması için önemli bir görevdir. Bu gibi durumlardan korunmanın en iyi yöntemi ülkelerin uyguladıkları para politikalarının piyasalarda etkili olması ile alakalıdır.
Bankalar konusundaki görevi ise sektörün denetlenmesi ve düzenlenmesidir. Bunun yanında hem bankanın hem de devletin kredi kurumu olması da görevlerinin arasındadır. Ülkenin altın ve döviz rezervlerinin de kontrolünü sağlamaktadır. Altın ve döviz rezervlerini saklayarak bunları yönetmektedir.
Sonuç olarak bakıldığında görevlerini; ekonomik büyümenin gerçekleşmesini sağlamak, fiyat istikrarını sağlamak, altın ve döviz rezervlerini saklayarak istikrarın sağlanması olarak sıralayabiliriz.