Besin alerjileri, besinlerin içerisinde yer alan bazı protein çeşitlerinin bağışıklık sisteminin uyarılmasına neden olması sonucunda oluşmaktadırlar. İçerisinde bağışıklık sistemini uyaran protein çeşitlerinin bulunduğu besinin yenmesi ile birlikte, vücudun bağışıklık sistemi besine karşı bir yanıt oluşturmaktadır. Oluşturulan bu yanıt, besin alerjilerine ve belirtilerine neden olmaktadır.
Besin Alerjisi Nedir?
Besinlerin içerisinde pek çok protein çeşidi bulunmaktadır. Bu protein çeşitlerinden bazıları, bazı kişilerde bağışıklık sisteminin uyarılmasına ve sistemin besine karşı cevap oluşturmasına neden olmaktadırlar. Bu anlamda içeriğinde bu protein çeşitlerini bulunduran besinlerin tüketilmesi ile birlikte bazı kişilerde görülen alerji çeşidine, besin alerjisi denmektedir.
Besin alerjisi, genellikle kalıtsal olarak geçen alerji çeşitleri arasında yer almaktadır. Bu sebeple ebeveynlerden birinde görülen alerji durumu, çocuğun da besin alerjisine sahip olmasına neden olabilmektedir. Çocuklarda görülen besin alerjileri, yetişkinlere oranla daha fazla belirtiye sebep olsa da genellikle ilerleyen yaşlarda bu alerjilerin belirtilerinin azaldığı görülmektedir.
Besin alerjilerinin görülme olasılığının oldukça az olduğu bilinmektedir. Bu oran çocuklarda %5 iken, yetişkinlerde %2’ye kadar düşmektedir. Besin alerjisi tedavisi gören çocukları yetişkinlik döneminde bu alerjiden kurtulmaları, yetişkinlerde oranın daha düşük olması sebepleri arasında gösterilmektedir.
Besin alerjisi görülen kişilerde en sık rastlanan belirtiler; kaşıntı, kızarıklık, şişme, aksırma, mide bulantısı, kusma, deride döküntü, dudak şişmesi, hapşırma, göz kaşıntısı ve solunum güçlüğüdür. Herhangi bir besinin yenmesi sonucunda bu belirtilerden birini ya da birkaçını gösteren kişilerin bir uzmana başvurarak besin alerjisi testi yaptırmaları önerilmektedir.
Alerjiye Neden Olan Besinler Nelerdir?
Besin alerjisini önlemek için hangi besin çeşitlerinin daha çok alerjik olduklarının bilinmesi gerekmektedir. Besin alerjileri, kişiden kişiye değişebilen bir durum olarak bilinse de bazı besinlerin sıklıkla alerjiye sebep oldukları görülmektedir. Bu besinler arasında ilk sıralarda süt, yumurta, soya fasulyesi, mısır ve baklagil çeşitleri gelmektedir. Aynı zamanda alerjik besinler arasında yer fıstığı, kabuklu deniz hayvanları, çilek ve çikolata da yer almaktadır. Bunlar, besin alerjilerinin görüldükleri besin çeşitleri arasında ilk sıralarda yer almaktadırlar.
Bebeklerde ortaya çıkan besin alerjileri arasında ise ilk sırada, inek sütü alerjisi gelmektedir. Bu alerji çeşidi bebeklere inek sütünün ve inek sütü içerikli gıdaların verilmesi sonucunda ortaya çıkmaktadır. İnek sütüne alerjisi olan bebeklerin içerisinde inek sütü bulunan gıdaları ve mamaları tüketmemeleri gerekmektedir. Aynı zamanda inek sütü alerjisine ek olarak soyaya karşı alerjinin ortaya çıkması da sık karşılaşılan bir durumdur. Bu durumda bebekler, özel içerikli mamalar ile beslenmektedirler.
Bebeklerde ve çocuklarda en sık rastlanan besin alerjileri arasında yumurta beyazına karşı duyulan alerji de yer almaktadır. Bu sebeple de bebeklerin ek gıdaya geçiş dönemlerinde yumurta beyazını tüketmeleri için bir yaşını doldurmuş olmaları önerilmektedir.
Besin Alerjileri ile Nasıl Başa Çıkılır?
Besin alerjisini geçirme konusunda daha çok ilaç tedavilerinden yararlanıldığı görülmektedir. Fakat besin alerjisini önlemenin ve tedavi etmenin en temel yolu, alerjik besinin yer aldığı tüm besin çeşitlerinin tüketilmesinden kaçınmaktır.
Besin alerjisinin oluşumunun gözlemlenmesinin ardından o besinin, beslenme planından tamamen kaldırılması gerekmektedir. Besin alerjisi oluşturduğu gözlemlenen besinin tüketilmemesi durumunda, o besinin yararlarından da faydalanılamamaktadır. Fakat içerik bakımından oldukça yakın olan besin çeşitleri, diyetisyenler tarafından önerilmektedir. Bu anlamda besin alerjisi bulunan kişilerin öncelikli olarak bir diyetisyene başvurmaları gerekmektedir.
Besinlerin tüketilmesi sırasında alerjik reaksiyonların gözlemlenmemesi için sadece o besinin değil, yer aldığı tüm besinlerin tüketilmemesi gerekmektedir. Bu anlamda etiket okuma konusunun büyük önem taşıdığı görülmektedir. Tüm bu uygulamaların yapılması, besin alerjisi nasıl geçer şeklindeki sorulara da bir cevap niteliği taşımaktadır.
