Bu yazımda siz değerli okuyucularımıza Kapital Devlet Anlayışı ve Sosyal Devlet Anlayışı hakkında karşılaştırmalı bir şekilde değerlendirme yoluyla sizlere sunacağım. Bu yazıya giriş yapmadan önce kullanılan kavramları tanımlamamız gerekecektir.
Kapital Devlet Nedir?
Kapital Devlet: Temelinde Serbest piyasa ekonomisini barındıran bir devlet anlayışıdır. Özel sektörler halka sunulan gerekli üretimi yapar. Karlarını sağlar. Alıcısı ve satıcısı bellidir. Bu düşüncenin Karma ekonomideki gibi malımı kime satayım derdinden yoksun olan kar amacı güden işletmelere ekonomik müdahalenin yapılmadığı bir devlet anlayışıdır. Burada esas olan alıcı satıcı ve kardır. Ekonomik düzeyi bozuk olan birey bu devlet anlayışının konusu sayılamaz.
Kapital Devlet Anlayışında Birey
Bu konuya bakılacak olursa tam anlamıyla Amerika devleti başlıca uygulayıcı olarak karşımıza çıkacaktır. Özel firma olursanız rahatsınız hele ki bir sigorta şirketiyseniz sorununuz yok gibi bir şey Amerikanın baktığı tek şey piyasa karlılığı peki 0,40 yüksek gelir seviyesine sahip olan halkın 0,10’da orta seviyeli gelir düzeyine sahip olsun 0,50’nin ne olacağına Amerika karışmaz ve Amerika gibi bir çok ülke bu konudaki yardımlaşma faaliyet giderlerini genellikle üstlenmezler, Bireyci bir anlayışla yaşadığınız kapitalist ülkelerde gelir seviyeniz düşükse yaşamınızı devam ettirme güçlüğü çekeceksiniz, Faydaları da var tabi devlet koca bir üretim faaliyetinden kaytarıyor. Zaten özel şirket gereğini yapıyor. Ticari faaliyetlerden kazanılan gelir ve karla ilgilenelim deyip kenara çekiliyor. Özel ekonomi deki bireylerin yatırımıyla devlet çarkı kendiliğinden devam ediyor. Sosyal refah yüksek olabilir. Çünkü gelir seviyesi yüksek çünkü üretici halk beslenen devletin vergi kurumları, Ama bireysel bazda bakıldığında mutluluk var mı? Burası tamamen siz okurun bakış açısıyla yorumlamaya olanak sağlayacaktır.
Sosyal Devlet Nedir?
Sosyal Devlet: Bu anlayışı benimseyen devletler toplumda yaşayan bireyin refah seviyesini arttıracak çalışmalar sağlayacaktır. Bir diğer farkı da devlet aynı bir baba gibi cömert olup kaynakları eşit adil ve kurallara uygun bir şekilde dağıtacaktır. Bu anlayışı benimseyen devlet türüne verilen genel isme sosyal devlet denilmektedir.
Sosyal Devlet Anlayışında Birey
Sosyal devletin bireyi ön planda tuttuğunu söylemiştik tam anlamıyla bireyin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik bu devlet anlayışı iki sorunla baş başa kalıyor bu sorunlar sırasıyla;
1-Sosyal Devletin Kaynakları Halktaki Askeri Refahı Sağlamakta Yeterli Olabilecek mi?
2-Devletteki iktidarın bu faaliyetleri kendi çıkarları doğrultusunda kullanabilir mi?
Evet bu sorunlar sosyal devlet anlayışına yöneltilen iki sorudur. Birinci sorulan sorunun cevabı: İktisadi anlamda üretim faaliyetleri tam istihdamda dengeye gelmektedir. Ama bazı durumlarda mal ve hizmet fazlaysa yarım istihdamda denk gelebilir. Buradaki ana konu üretim faaliyetlerinin kontrollü ve düzenli bir şekilde yapılması gerekmektedir. Bu kavram kıtlıkların olduğu Dünya ekonomisinde pek mümkün görünmese de Küba gibi bir ülkede gerçekleştirilmiştir. Fakat bu durum ise ülkenin gelişimini doğrudan etkileyen bir risk faktörü oluşturmuştur. Sosyal devlet anlayışı üretim faaliyetlerinin tam anlamıyla gerçekleştirmesiyle uygulanabilir ve yaygınlaşabilir hale gelecektir. Tabi bu bağlamda bireye verilen önem fazladır. Önem fazla olduğu halkın istek ve ihtiyaçları devlet tarafından karşılanacaktır. Bu durum işsizlik oranlarını düşürüp devletin istihdam düzeyinin artmasıyla devamlılık gösterecektir.
Birde Orta Yol Yolcusu Karma Devlet Anlayışı
Yemek ve bir karışım hazırlayanlar bilir. Biraz sosyal devletten birazda kapital devlet anlayışıyla ülke yönetimi olabilir mi? Olmalı mı? Bu konudaki bütün yorum okuyucunun düşünce dünyasına aittir. Buradaki amacımız sadece konu başlıklarıyla uygulanan devlet politikalarını tüm gerçekliğiyle okuyucuya sunmaktır. Öncelikle Denge koşulu sağlanırsa bu uygulama etkin ve pratik kullanıma uygundur. Fakat denge Kapitaliste ağar kaçarsa piyasa el değiştiriyor Özel sektör söz sahibi devlette onun yardımcısı olursa kapital devletsiniz, Mevcut kaynağı nüfusa eşit oranda sunulması da sağlanmamalı bu anlayışa göre; Sosyal devlet olarak bireye değer verilmeli burada bir sorun yok en büyük sorun üretimi gerçekleştiren kurumlarda ağırlıklı olarak kik ve idt dışı kuruluşların varlığı artmakta bu durum ise piyasa dengesinin bozulmasına serbest piyasa haline dönüşmesi sürecine dönüyor. İdeal Karma Devlet Anlayışında olması gereken, halkın geri plana değil tamamen ön plana atılıp ekonomik faaliyetlerini serbestçe vergi ve uygulamaları uygun ve teşvik edici bir şekilde devlet tarafından belirtilmesi gerekmektedir. Bu kısmıyla sosyal devlet, serbest piyasalarada belli bir oranda teşvik sağlayan devlet piyasada özel sektörün varlığını desteklemeli (kapital kısım) mevcut uygulamalarda üreticileri sınırlı kontrollü ve etkin bir şekilde denetleyip onların gelişimlerini incelemelidir. (Sosyal Devlet) Gördüğünüz üzere üretim alanlarında sosyal devlet piyasa işleyişinde (kapital devlet) olunması ile ideal karma devlet anlayışından bahsedebiliriz. Ülkemizde karma devlet anlayışı uygulanıyor mu? Orası ayrı bir konudur. Bu makalemde ki amaç Sosyal Devletin, Kapital Devletin ve Karma Devletin temelini oluşturan anlayış ve ilkelere göre bir değerlendirmesidir. İnsan ve devlet içinde yaşadığı ekonomik sistemi hoş görmektedir. Ama ulusal konu olan devlet anlayışına farklı perspektiflerden bakmak doğru bir faaliyet olacaktır.