Sanayi hammaddeyi işleyerek onu hazır ve kullanışlı hale getirmesini sağlayan araçların toplamına denir. Hammaddenin fabrikalarda işlenmesi sonucu ortaya çıkan ürüne sanayi ürünü denmektedir.
Sanayinin Temel Unsurları
Sanayinin gelişmesi ve büyümesi için temel unsurlar hammaddenin fazlalığı ulaşımın kolay sağlanması üretim için yeterli teknolojinin mevcut olması ve sermayenin bulunmasıdır. Bir sanayi tesisinin kurulabilmesi için ilk öncelik sermayenin yeterli olmasıdır. Yeterli sermayenin olmaması sanayinin gelişmesi önünde önemli bir engeldir. İkinci aşamada ise hammaddenin temin edilebilmesi gelmektedir. Sanayi hammaddeyi işleyerek ürün haline getirir bu yüzden hammadde sanayi kuruluşları için olmazsa olmazdır. Birçok sanayi tesisi hammaddeye yakın yerde açılmaktadır. Bir un fabrikası buğday üretiminin çok olduğu yerde açılırken taş kömürü işleme tesisleri kömür madenlerine yakın yerlerde faaliyet göstermektedir. Fabrikalar çalışırken büyük bir enerjiye gereksinim duyarlar.
Sanayi kuruluşlarının işletilmesinde iş gücünün önemini göz ardı etmek gerekmemektedir. Üretim aşamasında kalifiyeli elemanlar en büyük yapı taşlarından birini oluşturmaktadır. Ülkemizde büyük bir iş gücü potansiyeli varken nitelikli ve eğitimli eleman sıkıntısı yaşanmaktadır. Sanayi ürünü fabrikada üretildikten sonra pazar alanına taşınması gerekmektedir. Pazar ile sanayi tesisi arasında ulaşımın kolay ve ucuz sağlanması önemlidir. Bu yüzden sanayi tesisleri kurulurken bu etkende göz önünde bulundurulur. Hinterlant alanı geniş olan yerlere sanayi tesisleri açılır. Üretilen ürünün kolay ve hızlı bir şekilde pazarlanması sanayinin gelişmesinde önemli bir oynamaktadır. Üretilen ürünün hızlı bir şekilde paraya dönüştürülmesi daha sonraki sanayi yatırımlarına hammadde alımlarına kaynak sağlayacaktır.
Türkiye’de Sanayi Kollarının Dağılımı
Türkiye’de sanayi kolları dağılırken bölgenin iklim özellikleri coğrafi şartları hammaddenin temin edilebilmesi ulaşım ve iş gücü göz önünde bulundurulmaktadır. Sanayide Marmara bölgesinin en çok gelişmiş bölge olması bu saydığımız etmenlerin birçoğunu aynı anda sağlaması etkilidir. Ulaşımın kolay olması iş gücünün kolay bulunabilmesi pazar alanının geniş olması ve bazı hammaddelere yakın olması ile birlikte sanayi Marmara bölgesinde hızlı bir gelişme göstermektedir. Doğu Anadolu ve Güney Anadolu bölgesinde ise Marmara bölgesinin aksi durumların bulunması sanayinin gelişmesini olumsuz yönde etkilemiştir. Bölge arazisinin engebeli olması ulaşımı zor kılmaktadır.